Koronawirus – ustawa o szczególny rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem tego wirusa została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Sprawdź, jakie prawa mają teraz pracodawcy i pracownicy.
Prezydent podpisał ustawę w sobotę 7 marca 2020 roku. Nowe przepisy weszły w życie 8 marca. Umożliwiają m.in.:
- wprowadzenia zdalnej pracy w czasie kwarantanny/nadzoru epidemiologicznego
- wypłatę zasiłków za czas zamknięcia szkół, przedszkoli i żłobków
- wyłączenia przepisów prawa budowlanego
- wyłączenie przepisów o zamówieniach publicznych
W praktyce dla wielu osób bardzo ważne mogą okazać się zmiany uprawnień pracodawców i pracowników.
Spis Treści
Koronawirus ustawa – zmiany w prawie
Rządowy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, przeszedł przez Sejm i Senat. Podpisana przez prezydenta ustawa już obowiązuje.
Spójrzmy, jakie nowe uprawnienia mają pracodawcy i na co mogą liczyć pracownicy firm.
Koronawirus ustawa – praca zdalna
Zgodnie ze specustawą, właściciel firmy może nakazać swojemu pracownikowi pracę zdalną.
Do tej pory pracodawca mógł jedynie zaproponować wykonywanie obowiązków poza siedzibą przedsiębiorstwa. Praktyka była inna. W niektórych firmach pracownicy, którzy wrócili z terenów występowania koronawirusa byli odsyłani do pracy w domu na czas dwutygodniowej kwarantanny. Takie sytuacje krytykowała Państwowa Inspekcja Pracy.
Sytuacja zmieniła się. Pracodawcy otrzymali większe uprawnienia.
Ustawa mówi, że pracodawca „może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna)” (art. 3).
Choroba COVID-19 – zasiłek na dziecko
Potencjalnie możliwa jest sytuacja w której zamknięte zostaną szkoły, przedszkola lub żłobki. Na co mogą liczyć rodzice opiekujący się dziećmi w domu?
Przepisy ustawy wprowadzają dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rodziców zwolnionych od wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem do lat 8.
Zasiłek będzie wypłacany za okres nie dłuższy niż 14 dni opieki nad dzieckiem z powodu zamknięcia placówki szkolnej czy przedszkolnej.
„To dodatkowy zasiłek w stosunku do świadczenia, które pracownicy w zwykłych okolicznościach mogą otrzymywać w związku z nieprzewidzianym zamknięciem placówki, do której uczęszcza dziecko” – przypomina firma doradcza Deloitte.
Eksperci Deloitte podkreślają: „Istotne jest, że dodatkowy zasiłek nie wlicza się do maksymalnego okresu zasiłkowego (60 dni), mającego zastosowanie w przypadku „zwykłego” nieprzewidzianego zamknięcia placówki, które nie ma związku z obecną sytuacją i ryzykiem rozprzestrzeniania się koronawirusa”.
Koronawiurs i wyjazdy służbowe
Zgodnie z prawem, pracownik ma prawo odmówić wyjazdu służbowego, jeśli podróż wiąże się z ryzykiem narażenia zdrowia. Sytuację taką reguluje art. 210 Kodeksu pracy.
Pracownik może odmówić wykonywania zadań, kiedy „warunki nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa oraz higieny pracy i stwarzają bezpośrednio zagrożenia dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom”.
W takiej sytuacji należy niezwłocznie poinformować przełożonego o powstrzymaniu się od wykonywania pracy.
Naturalnie kluczowa jest obiektywna ocena sytuacji, czyli wzięcie pod uwagę np. ostrzeżeń Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Obawy pracowników mogą nie być wystarczające do odmówienia wykonywania pracy.
