Spółka jawna – jej zalety i wady, dla kogo jest odpowiednia i dlaczego warto lub nie, rozważyć jej założenie. Wszystko, co musisz wiedzieć!
Spółka jawna to jedna z form prowadzenia biznesu, obok spółki komandytowej, spółki partnerskiej, akcyjnej lub z ograniczoną odpowiedzialnością.
Kiedy warto rozważyć założenie spółki jawnej? Jeśli jesteście wspólnikami działającymi w jednej branży na małą lub średnią skalę.
Atrakcyjności takiej spółce dodają niższe koszty działalności niż w przypadku bardziej skomplikowanych form prowadzenia przedsiębiorstw oraz prosta księgowość. Warto również rozważyć kwestie dotyczące odpowiedzialności.
Spis Treści
Spółka jawna – podstawowe fakty
Spółka jawna jest spółką osobową. Nie posiada osobowości prawnej, co oznacza m.in., że nie płaci podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Taką firmę mogą zawiązać osoby fizyczne i prawne np. spółka akcyjna. Nie ma wymogu posiadania kapitału założycielskiego.
Spółka może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania.
Wspólnicy mają obowiązek wnieść do spółki określone wkłady – równe dla każdego.
Równocześnie wspólnicy w takiej spółce mają równe prawo do udziału w zyskach/stratach spółki i mogą żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem roku obrotowego.
Dopuszczalne jest również zażądanie wypłaty corocznych odsetek – 5 proc. od swojego udziału kapitałowego. Na przeszkodzie nie stoi nawet poniesienie przez spółkę straty.
Spółka jawna – skrót
Nazwa spółki musi składać się z nazwiska lub nazwy (kiedy wspólnikiem jest np. inna spółka) wszystkich lub jednego czy też kilku wspólników. Obowiązkowe jest również dodanie zwrotu „spółka jawna”.
Spółki jawne używają skrótu sp.j.
Spółka jawna – księgowość
Spółka może rozliczać się według książki przychodów i rozchodów, ryczałtu ewidencjonowanego oraz ksiąg rachunkowych czyli na zasadach pełnej księgowości.
Pełna księgowość jest obowiązkowa, kiedy przychody przekroczą 2 mln euro w danym roku oraz/lub wspólnikiem jest osoba prawna czyli np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółka jawna – KRS
Wspólnicy rejestrują spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym. Umowę muszą spisać pod rygorem nieważności. Zmiana umowy wymaga zgody wszystkich wspólników (chyba, że dokument przewiduje innych sposób).
Umowa może być zawarta u notariusza w formie aktu notarialnego jeśli wkładem będzie nieruchomość.
W umowie musi się znaleźć: firma (czyli nazwa) i siedziba spółki, wartość i rodzaj wkładu wnoszonego przez każdego wspólnika, przedmiot działalności oraz ewentualnie czas trwania spółki.
Numer NIP i REGON nadawane są „automatycznie” przy rejestracji spółki w KRS.
Spółka jawna – reprezentacja
Firmę może reprezentować każdy ze wspólników. Wspólnicy mogą zapisać w umowie spółki inny rodzaj reprezentacji np. przez pełnomocników.
Spółka nie posiada takich organów jak zarząd czy rada nadzorcza. Może natomiast mieć prokurenta z umocowaniem do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Spółka jawna – podatki
Spółka nie jest podatnikiem i w związku z tym nie płaci podatku CIT (może być natomiast podatnikiem VAT).
Podatnikami są tylko poszczególni wspólnicy. Osoby fizyczne płacą podatek proporcjonalny do przychodów lub liniowy, a osoby prawne podatek CIT.
Odpowiedzialność w spółce jawnej
Każdy ze wspólników odpowiada za zobowiązania firmy solidarnie całym swoim majątkiem – z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.
Plusem spółki jawnej jest fakt, że swoje zobowiązania reguluje w pierwszej kolejności z majątku spółki. Egzekucja z majątku wspólnika spółki możliwa jest jeśli egzekucja z majątku firmy jest bezskuteczna.
